Ani Göz Morarması (Periorbital Hematom) Nedir?
Ani göz morarması, göz çevresindeki dokularda kan birikmesi sonucu oluşan bir durumdur. Genellikle travma veya darbeye bağlı olarak ortaya çıkar, ancak bazen altta yatan başka sağlık sorunlarının belirtisi de olabilir. Göz kapağı ve çevresindeki cilt ince olduğu için morarma belirgin şekilde görülür ve genellikle şişlik, ağrı veya renk değişikliği eşlik eder.
Ani Göz Morarmasının Nedenleri
Ani göz morarması çeşitli faktörlere bağlı olarak gelişebilir. Bunlar şunları içerir: - Travma veya Darbe: Göz bölgesine alınan bir darbe, düşme, kaza veya spor yaralanmaları en yaygın nedenlerdir. Bu durumda küçük kan damarları hasar görerek kanın deri altına sızmasına neden olur.
- Cerrahi Müdahaleler: Göz veya burun ameliyatları sonrasında morarma oluşabilir, bu genellikle geçicidir.
- Alerjik Reaksiyonlar: Şiddetli alerjiler göz çevresinde kaşıntı, şişlik ve morarmaya yol açabilir, özellikle sürekli ovuşturma nedeniyle.
- Enfeksiyonlar: Göz veya sinüs enfeksiyonları, iltihap nedeniyle morarma benzeri belirtilere neden olabilir.
- Kanama Bozuklukları: Hemofili gibi kan pıhtılaşma sorunları olan kişilerde küçük travmalar bile ciddi morarmalara yol açabilir.
- İlaç Yan Etkileri: Aspirin, antikoagülanlar (kan sulandırıcılar) gibi ilaçlar kanamayı artırarak morarma riskini yükseltebilir.
- Yaşlanma: Yaşlandıkça cilt incelir ve damarlar daha hassas hale gelir, bu da morarmaları kolaylaştırır.
- Diğer Tıbbi Durumlar: Yüksek tansiyon, sinüzit veya nadiren kanser gibi hastalıklar göz çevresinde morarma ile ilişkili olabilir.
Ani Göz Morarması Durumunda Ne Yapılmalıdır?
Ani göz morarması şüphesi durumunda, öncelikle sakin olun ve aşağıdaki adımları izleyin. Eğer morarma ciddi bir travma sonucu oluştuysa veya başka belirtiler eşlik ediyorsa, derhal tıbbi yardım alın. - İlk 24-48 Saat Soğuk Uygulama: Buz veya soğuk kompres kullanarak göz çevresine 15-20 dakika boyunca soğuk uygulayın. Bunu günde birkaç kez tekrarlayın. Soğuk, kan damarlarını büzerek şişliği ve morluğu azaltmaya yardımcı olur. Buzu doğrudan cilde temas ettirmekten kaçının; bir bez veya havluya sararak uygulayın.
- Başınızı Yüksekte Tutun: Uyurken veya dinlenirken başınızı yastıklarla yükseltin. Bu, kan akışını azaltarak şişliğin inmesine yardımcı olur.
- Ağrı Kesici Kullanımı: Hafif ağrı varsa, doktor önerisiyle parasetamol gibi ağrı kesiciler alabilirsiniz. Kan sulandırıcı etkisi olan aspirin veya ibuprofen gibi ilaçlardan kaçının, çünkü bunlar kanamayı artırabilir.
- Dinlenme: Göz bölgesini zorlayacak aktivitelerden kaçının ve mümkün olduğunca dinlenin. Ağır kaldırmak veya eğilmek gibi hareketler morluğu kötüleştirebilir.
- 48 Saat Sonra Sıcak Uygulama: İlk iki günden sonra, hafif ılık kompresler uygulayarak kan dolaşımını artırabilirsiniz. Bu, morluğun daha hızlı iyileşmesine yardımcı olur.
- Doktora Başvurun: Eğer morarma travma olmadan aniden ortaya çıktıysa, şiddetli ağrı, görme kaybı, çift görme, baş dönmesi veya bulantı gibi belirtiler eşlik ediyorsa, derhal bir sağlık kuruluşuna gidin. Ayrıca, morarma bir hafta içinde iyileşmezse veya kötüleşirse doktor kontrolü önemlidir.
- Koruyucu Önlemler: Spor yaparken koruyucu gözlük kullanmak, düşme riskini azaltacak önlemler almak ve altta yatan sağlık sorunlarını tedavi ettirmek, gelecekteki morarmaları önlemeye yardımcı olabilir.
Unutmayın, ani göz morarması genellikle zararsızdır ve kendiliğinden iyileşir, ancak ciddi durumlarda erken müdahale hayati önem taşıyabilir. Her zaman ihtiyatlı olun ve şüphe durumunda bir uzmana danışın. |