Ayağa Kalkınca Göz Kararmasının Nedenleri
Ayağa kalkınca göz kararması, tıpta "ortostatik hipotansiyon" veya "postural hipotansiyon" olarak adlandırılan bir durumdur. Bu, vücudun pozisyon değişikliğine hızlı bir şekilde uyum sağlayamamasından kaynaklanır. İşte bu durumun temel sebepleri:
- Kan Basıncındaki Ani Düşüş: Otururken veya yatarken aniden ayağa kalktığınızda, yerçekimi nedeniyle kan bacaklarınızda birikme eğilimi gösterir. Bu, kalbin beyne yeterli kan pompalamasını geçici olarak zorlaştırır ve kan basıncı düşer. Sonuç olarak, beyne giden oksijen azalır ve geçici göz kararması, baş dönmesi veya sersemlik hissedilir.
- Vücudun Otonom Sinir Sistemindeki Uyum Sorunları: Sağlıklı bireylerde, otonom sinir sistemi ayağa kalkıldığında kan damarlarını daraltarak ve kalp atış hızını artırarak kan basıncını dengeler. Ancak bu sistemde bir sorun varsa (örneğin, diyabet, Parkinson hastalığı veya yaşlanmaya bağlı değişiklikler), vücut hızlı tepki veremez ve göz kararması ortaya çıkabilir.
- Dehidrasyon (Vücudun Susuz Kalması): Yetersiz sıvı alımı, kan hacminin azalmasına neden olur, bu da kan basıncını düşürerek ayağa kalkınca göz kararmasını tetikleyebilir. Sıcak hava, aşırı terleme veya ishal gibi durumlar dehidrasyon riskini artırır.
- İlaçların Yan Etkileri: Bazı ilaçlar, özellikle hipertansiyon tedavisinde kullanılan diüretikler (idrar söktürücüler) veya antidepresanlar, kan basıncını düşürerek bu semptoma yol açabilir.
- Anemi (Kansızlık): Kırmızı kan hücrelerinin azalması, oksijen taşıma kapasitesini düşürdüğü için beyne yeterli oksijen gitmeyebilir ve ayağa kalkınca göz kararması görülebilir.
- Uzun Süre Hareketsiz Kalmak: Yatak istirahati sonrası veya uzun süre oturduktan sonra aniden kalkmak, vücudun kan basıncını dengeleme mekanizmasını zorlayabilir.
- Altta Yatan Tıbbi Durumlar: Kalp problemleri, tiroid bozuklukları veya nörolojik hastalıklar gibi durumlar, ortostatik hipotansiyonu kötüleştirebilir.
Ne Zaman Endişelenmeli?
Ara sıra hafif göz kararması normal kabul edilebilir, ancak aşağıdaki durumlarda bir doktora başvurmanız önerilir:
- Sık sık tekrarlayan veya şiddetli ataklar yaşıyorsanız.
- Bayılma hissi veya gerçek bayılma eşlik ediyorsa.
- Göğüs ağrısı, nefes darlığı veya çarpıntı gibi diğer semptomlar varsa.
- Bu durum günlük aktivitelerinizi etkiliyorsa.
Önlemler ve Tavsiyeler
Göz kararmasını azaltmak için şu basit önlemleri deneyebilirsiniz:
- Yavaşça kalkın: Otururken veya yataktan kalkarken, önce birkaç dakika oturur pozisyonda bekleyin, sonra yavaşça ayağa kalkın.
- Bol sıvı tüketin: Günlük yeterli su içmek, dehidrasyonu önlemeye yardımcı olur.
- Düzenli egzersiz yapın: Hafif egzersizler kan dolaşımını iyileştirebilir.
- Bacaklarınızı çaprazlamaktan kaçının: Uzun süre otururken bacak bacak üstüne atmak, kan akışını engelleyebilir.
- Doktorunuza danışın: İlaçlarınızı gözden geçirmek veya altta yatan bir sağlık sorununu teşhis etmek için tıbbi yardım alın.
Unutmayın, bu bilgiler genel tavsiye niteliğindedir; kalıcı veya şiddetli semptomlar için mutlaka bir sağlık uzmanına başvurun. |
.webp "Göz Seyirmesinde Ne Yapılmalı?")
.webp "Göz Tansiyonu Belirtileri ve Tedavisi")
.webp "Göz Seyirmesinin Belirtileri")
.webp "Gözünüze Masaj Yapın")
.webp "Göz Seyirmesinin Nedenleri")
.webp "Göz Yorulması Belirtileri ve Tedavisi")
