Oturup Kalkınca Göz Kararması Neden Olur?
Oturduktan veya uzun süre yattıktan sonra aniden ayağa kalktığınızda gözlerinizin karardığını hissediyorsanız, bu durum genellikle "ortostatik hipotansiyon" olarak adlandırılan geçici bir kan basıncı düşüklüğünden kaynaklanır. Bu durum, vücudun pozisyon değişikliğine hızlı bir şekilde uyum sağlayamaması sonucu oluşur. İşte bu sürecin detayları:
1. Kan Basıncı ve Yerçekimi Etkisi
- Otururken veya yatarken, vücudunuzdaki kan daha eşit bir şekilde dağılır ve kalbinizin beyne kan pompalaması daha az çaba gerektirir.
- Aniden ayağa kalktığınızda, yerçekimi nedeniyle kan bacaklarınız ve alt vücut bölgelerinize doğru hücum eder. Bu, kanın geçici olarak beyne daha az gitmesine neden olur.
- Beyne yetersiz kan gitmesi, oksijen eksikliğine yol açar ve bu da göz kararması, baş dönmesi veya sersemlik hissiyle sonuçlanır.
2. Vücudun Uyum Mekanizmaları
- Sağlıklı bir vücut, bu durumu dengelemek için otomatik olarak tepki verir: kalp atış hızı artar ve kan damarları daralır, böylece kan basıncı korunmaya çalışılır.
- Ancak, bu mekanizma bazen yavaş çalışabilir veya yetersiz kalabilir, özellikle dehidrasyon, yorgunluk veya altta yatan sağlık sorunları varsa.
3. Yaygın Nedenler
- Dehidrasyon: Yeterince sıvı almamak, kan hacmini azaltarak bu durumu tetikleyebilir.
- Uzun süre hareketsiz kalmak: Örneğin, ofiste uzun süre oturmak veya yatak istirahati.
- Düşük kan şekeri: Özellikle yemek sonrası veya açken ortaya çıkabilir.
- Anemi (kansızlık): Kırmızı kan hücrelerinin azalması, oksijen taşıma kapasitesini düşürür.
- İlaç yan etkileri: Tansiyon ilaçları, idrar söktürücüler veya antidepresanlar gibi bazı ilaçlar kan basıncını etkileyebilir.
- Yaşlanma: Yaşlandıkça, damar esnekliği azalır ve vücudun pozisyon değişikliklerine uyum sağlama yeteneği zayıflar.
- Gebelik: Kan hacmi artışı ve hormonal değişiklikler nedeniyle sık görülür.
4. Ne Zaman Endişelenmeli?
Göz kararması genellikle geçicidir ve birkaç saniye içinde düzelir. Ancak, aşağıdaki durumlarda bir doktora başvurmanız önerilir: - Sık sık tekrarlayan veya şiddetli ataklar yaşıyorsanız.
- Bayılma hissi veya gerçek bayılma eşlik ediyorsa.
- Göğüs ağrısı, nefes darlığı veya kalp çarpıntısı gibi belirtiler varsa.
- Bu durum günlük aktivitelerinizi etkiliyorsa.
5. Önleme ve Yönetim İpuçları
- Yavaş hareket edin: Otururken veya yataktan kalkarken, önce oturur pozisyonda birkaç saniye bekleyin, sonra ayağa kalkın.
- Bol sıvı tüketin: Günde en az 8-10 bardak su içerek dehidrasyonu önleyin.
- Düzenli egzersiz yapın: Özellikle bacak kaslarını güçlendiren hareketler, kan dolaşımını iyileştirir.
- Sağlıklı beslenin: Tuz alımını dengede tutun ve düşük kan şekerini önlemek için küçük, sık öğünler yiyin.
- Alkol ve kafein tüketimini sınırlandırın: Bunlar dehidrasyona neden olabilir veya kan basıncını etkileyebilir.
- Kompresyon çorapları kullanın: Bacaklardaki kan birikimini azaltmaya yardımcı olabilir.
Sonuç
Oturup kalkınca yaşanan göz kararması, çoğunlukla zararsız ve geçici bir durumdur. Ancak, altta yatan ciddi bir sağlık sorununun işareti olabileceğinden, sık veya şiddetli olduğunda tıbbi değerlendirme önemlidir. Basit önlemlerle bu semptomları azaltmak mümkündür; yine de kişisel sağlık durumunuza uygun tavsiyeler için bir uzmana danışın. |
.webp "Göz Seyirmesinde Ne Yapılmalı?")
.webp "Göz Tansiyonu Belirtileri ve Tedavisi")
.webp "Göz Seyirmesinin Belirtileri")
.webp "Gözünüze Masaj Yapın")
.webp "Göz Seyirmesinin Nedenleri")
.webp "Göz Yorulması Belirtileri ve Tedavisi")
